Kodeks Etyki Zawodowej dla członków Polskiego Towarzystwa Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
praktykujących medycynę chińską w Polsce
Poniższa propozycja Kodeksu Etyki oparta jest na Kodeksie Etyki Zawodowej Brytyjskiego Stowarzyszenia Akupunktury – British Acupuncture Council (BAcC), oraz Kodeksie Etyki Zawodowej opublikowanym przez Europejskie Stowarzyszenie Tradycyjnej Medycyny Chińskiej – European Traditional Chinese Medicine Association (ETCMA), a także Kodeksie Etyki wydanym przez Amerykańską Organizację Akupunktury i Medycyny Orientalnej – National Certification Commission for Acupuncture and Oriental Medicine (NCCAOM).
Kodeks Etyki Terapeuty TMC ma na celu ochronę praw pacjentów. Służy on także do wskazania wysokich standardów, zgodnie z którymi działają członkowie PTTMC. Ponadto Kodeks przedstawia wspólne zobowiązania zawodowe i społeczne dla zawodu terapeuta medycyny chińskiej (obejmującego swymi działaniami: akupunkturę, farmakologię chińską/ziołolecznictwo, masaż Tui Na i inne formy masażu chińskiego, porady dietetyczne wg medycyny chińskiej, ćwiczenia Tai Qi, Qi Gong itp. i porady dotyczące kultywowania zdrowia czyli Yang Sheng).
Część 1. Zobowiązania wobec pacjentów
1. Terapeuci zobowiązani są utrzymywać wysokie standardy kompetencji zawodowych, oferowanej opieki i postępowania w każdym przypadku.
2. Zależność między terapeutą a pacjentem definiuje się jako osobistą relację specjalisty z pacjentem. Pacjent jest uprawniony do okazania pełnego zaufania terapeucie jako specjaliście. Obowiązkiem terapeuty jest nie nadużywać tego zaufania w jakikolwiek sposób.
3. Każdy pacjent konsultujący się z terapeutą, ma prawo oczekiwać że:
a) Opieka nad pacjentem jest nadrzędnym priorytetem terapeuty
b) Pacjent będzie wysłuchany i przebadany uważnie z zachowaniem tajemnicy zawodowej
c) Ustalenia terapeuty zostaną objaśnione tak wyraźnie, jak to możliwe z zapewnieniem ich zrozumienia
d) Pacjent zostanie poinformowany co do charakteru i celu każdej proponowanej usługi
e) Terapeuta uszanuje niezależność pacjenta i zapewni mu wolność wyboru
4. Zapewniając opiekę każdy terapeuta zobowiązuje się do:
a ) Oceniania każdego przypadku dokładnie, stosując odpowiednie badania i wywiad z pacjentem.
b) Rozpoznawania granic swoich kompetencji zawodowych i działania w ich zakresie.
c) Przekazywania w stosownych przypadkach i za zgodą pacjenta, istotnych informacji do innych pracowników opieki zdrowotnej, pod których opieką pacjent pozostaje.
d) Prowadzenia konsultacji z innymi specjalistami i kierowania pacjenta na odpowiednie badania lub leczenie jeśli to konieczne.
e) Prowadzenia dokładnej i wyczerpującej dokumentacji medycznej dla każdego pacjenta.
f) Analizowania postępów w leczeniu każdego pacjenta w ustalonych odstępach czasu i oceniania stosowności dalszego leczenia akupunkturą.
g) Skierowania pacjenta do korzystania z innych form leczenia w przypadku, gdy terapia medycyny chińskiej nie stanowi najbardziej właściwego sposobu traktowania danego przypadku.
h) Niezwłocznego konsultowania się z organizacjami zawodowymi w celu poszukiwania wskazówek dotyczących dalszego działania, jeśli terapeuta popełni błąd lub nie jest w stanie ustalić stosownego postępowania.
i) Prowadzenia rejestru reklamacji i wszelkich działań podejmowanych w celu sprostania skargom i wnioskom wniesionym przez pacjentów.
5. Opłaty
a) Gdy pacjent konsultuje się z terapeutą jest to równoznaczne z zawarciem umowy. Pacjent zobowiązany jest wnosić opłatę za usługi. Nawet jeśli pacjent nie uiszcza opłaty, lub gdy nie ma wyraźnej umowy (na przykład w nagłych przypadkach), terapeuta ma nadal obowiązek stosowania standardu opieki oczekiwanej od profesjonalnego terapeuty medycyny chińskiej.
b) Terapeuta ma obowiązek udostępnić jasne informacje dotyczące opłat za oferowane usługi.
6. Dokumentacja medyczna
Terapeuta ma obowiązek przechowywać dokładną, wyczerpującą, zrozumiałą, bieżącą i datowaną dokumentację medyczną każdego przypadku, która obejmuje następujące informacje:
a) dane osobowe pacjenta (imię i nazwisko, adres, numer telefonu, e-mail i datę urodzenia).
b) zgłaszane przez pacjenta symptomy i objawy chorobowe
c) stosowną historię medyczną i rodzinną
d) diagnozę wg tradycyjnej medycyny chińskiej
e) stosowane leczenie oraz szczegóły przebiegu leczenia, w tym plan leczenia.
f) wszelkie porady medyczne, szczególnie w przypadku skierowania pacjenta do innego specjalisty opieki zdrowotnej
g) wszelkie decyzje dotyczące leczenia są podejmowane w porozumieniu z pacjentem
h) udokumentowaną zgodę pacjenta lub jego opiekuna prawnego na terapię i zabiegi medycyny chińskiej.
7. Etyczne granice w relacjach z pacjentami
a) Stanowczo zakazuje się kontaktów seksualnych terapeuty z pacjentem. Terapeuta jest zobligowany do zachowania ostrożności i wytyczenia wyraźnych granic w relacjach prywatnych tak, aby nie kolidowały z obowiązkami zawodowymi.
b) Terapeuta zobowiązany jest do profesjonalizmu w kontaktach z pacjentami w każdym czasie i winien zwrócić szczególną uwagę na zachowania niewerbalne, gesty, niepotrzebny kontakt fizyczny, werbalny lub sugestie, które mogą być łatwo interpretowane jako obraźliwe lub napastliwe.
c) Terapeuta jest odpowiedzialny za zapewnienie prywatności każdemu pacjentowi w trakcie zabiegu.
8. Obowiązki prawne oraz zgoda i upoważnienia pacjenta
a) Terapeuta winien wyjaśnić dokładnie procedury dotyczące zabiegu akupunktury i innych stosowanych technik medycyny chińskiej, a pacjent ma prawo zdecydować, czy takowe akceptuje poprzez wyrażenie pisemnej zgody. Zgoda winna być wyrażona świadomie i dobrowolnie przez kompetentną, dorosłą osobę na piśmie. Terapeuta zobowiązany jest dokładnie objaśnić procedury oraz odpowiedzieć zrozumiale na wszystkie pytania.
b) W przypadku nieletnich pacjentów terapeuta zobowiązany jest uzyskać pisemną zgodę rodzica lub prawnego opiekuna.
c) Terapeuta zobowiązany jest stosować się do wytycznych oferowanych przez organizacje zawodowe, aby upewnić się czy w przypadku osoby niepełnoletniej rodzic lub opiekun prawny winni być obecni w tym samym pomieszczeniu podczas badania i wykonywania zabiegu.
9. Tajemnica zawodowa i poufność
a) Terapeuta ma obowiązek przechowywać wszystkie informacje dotyczące pacjenta konfidencjonalnie i zgodnie z przepisami GIODO. Obowiązek zachowania poufności dotyczy również innych pracowników zatrudnionych przez terapeutę, a poufne informacje mogą być ujawnione wyłącznie za wyraźną zgodą pacjenta.
b) Sam fakt korzystania z diagnozy i konsultacji, przepisanych recept, wykonanych zabiegów akupunktury czy masażu przez danego pacjenta winien być traktowany poufnie. Terapeuta jest zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej, co oznacza, że informacje dotyczące pacjenta nie powinny być omawiane z osobami postronnymi, chyba że zostało wydane odpowiednie zezwolenie ze strony pacjenta.
c) Ujawnianie bez zgody może być konieczne w przypadku działania dla dobra społecznego i w interesie publicznym. W przypadku gdy pacjent naraża siebie lub innych na poważne ryzyko, na przykład, w przypadku przemocy lub czynu zabronionego lub niezgłoszenia choroby podlegającej obowiązkowemu zgłaszaniu. We wszystkich przypadkach terapeuta winien zasięgnąć opinii komisji etycznej organizacji zawodowej lub skorzystać z porady prawnej przed podjęciem decyzji o udostępnieniu informacji bez zgody pacjenta.
d) Sąd może nakazać terapeucie ujawnienia informacji o pacjencie. W takich okolicznościach tylko informacje istotne dla postępowania, powinny zostać ujawnione. Jeśli wezwany jest przez sąd, terapeuta ma prawo skonsultować się z komisją etyczną organizacji zawodowej lub skorzystać z porady prawnej.
Część 2. Zobowiązania zawodowe
1. Obowiązek kontynuacji edukacji i regularnego szkolenia zawodowego
a) terapeuta zobowiązany jest do kontynuowania edukacji poprzez uczestnictwo w konferencjach, kursach, seminariach i szkoleniach zawodowych. Kontynuowanie edukacji jest również związane z wypełnieniem wymagań ustalonych przez organizacje i stowarzyszenia zawodowe.
2. Standardy marketingowe i reklamowe
a) Wszystkie reklamy muszą zawierać informacje zgodne z prawem, jak również być zgodne z prawdą i uczciwe. Reklamy mogą zawierać informacje dotyczące różnorodnych kwalifikacji terapeuty lub lekarza, lecz nie powinny dyskredytować i obrażać innych terapeutów czy lekarzy.
b) Reklama nie może wprowadzać w błąd lub dezinformować. Zawartość reklamy i sposób jej rozpowszechniania nie powinien wywierać agresywnej presji na potencjalnych pacjentów. Techniki marketingowe nie powinny stwarzać nieuzasadnionych oczekiwań co do długości i rodzaju leczenia.
b) Dystrybucja reklam: terapeuci zobowiązani są do umieszczania reklamy w odpowiednim otoczeniu, które nie przyczyni się do zniesławienia zawodu, a rozprowadzanie reklamy winno być zgodne z prawem, etyczne i profesjonale.
3. Działalność finansowa i handlowa
a) Terapeuta musi dokonać wyraźnego rozróżnienia pomiędzy praktyką medycyny chińskiej, a inną działalnością handlową, jeśli jest w taką zaangażowany. Nie może być żadnych podejrzeń, aby interesy handlowe miały wpływ na postawę wobec pacjentów i opiekę nad nimi.
b) Jeśli terapeuta sprzedaje lub rekomenduje jakiś produkt lub usługę pacjentowi, musi być przekonany, że będzie to z korzyścią dla pacjenta i że posiada odpowiednie kwalifikacje, aby oferować takie produkty lub porady. Nie może być żadnych podejrzeń, by korzyści finansowe wynikające z takiego działania miały wpływ na nastawienie do pacjenta i opiekę nad nim.
c) Terapeuta nie może zachęcać pacjentów do darowania lub pożyczania pieniędzy lub prezentów, z których może uzyskać bezpośrednie lub pośrednie korzyści. Terapeuta nie może wywierać presji na pacjentów lub ich rodziny do darowizn na rzecz innych osób lub organizacji.
4. Zobowiązania międzydyscyplinarne wobec innych organizacji zawodowych
a) Jeśli terapeuta należy do innych organizacji zawodowych, których etyczne standardy różnią się od zawartych w niniejszym kodeksie, musi mieć świadomość, że nie może stawiać się poza tym kodeksem postępowania jeśli chodzi o kwestie etyki zawodowej.
b) W przypadku praktykowania innych terapii terapeuta zobowiązany jest posiadać odpowiednie uprawnienia do wykonywania zawodu. W przypadku praktykowania innych metod terapeutycznych bez odpowiedniego wyszkolenia terapeuta narusza niniejszy Kodeks.
5. Stosowanie innych technik, suplementów lub urządzeń jako dodatek do terapii medycyny chińskiej
a) W przypadku korzystania z technik, suplementów lub urządzeń, które nie są typowo stosowane w praktyce akupunktury i medycyny chińskiej, praktykujący musi poinformować o tym pacjenta.
b) Zaleca się, aby terapeuta posiadał odpowiednie szkolenia i posiadał ważne ubezpieczenie do korzystania z technik i suplementów uzupełniających, a także posiadał zgodę pacjenta na proponowane metody leczenia.
6. Korzystanie z tytułu „lekarz”
a) Terapeuta TMC jeśli nie ma ukończonych wyższych studiów medycznych (medycyny zachodniej, chińskiej lub innej) nie ma prawa używać tytułu lekarz
b) Zwroty grzecznościowe, doktoraty w każdej innej dziedzinie, a także podyplomowe kwalifikacje nie uprawniają do używania tytułu ‘doktora’ jako przedrostka, kiedy praktykujący adresowany jest jako terapeuta akupunktury i medycyny chińskiej.” usunięto z wersji roboczej, ze względu na fakt iż tytuł doktor ma charakter grzecznościowy, a doktorat jest tytułem naukowym bez względu w jakiej dziedzinie został wydany – na stronach internetowych w CV terapeuty powinno być podane z jakiej dziedziny uzyskał doktorat.
7. Leczenie zwierząt
Terapeuta nie może stosować żadnego rodzaju terapii względem zwierzęcia bez odpowiedniego szkolenia w weterynarii, zawsze upewniając się, że nie wykracza poza zakres swoich kompetencji. W każdym wypadku, praktykujący musi działać zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Część 3. Zobowiązania społeczne/publiczne
1. Profesjonalne relacje z innymi terapeutami
a) W tej części termin „terapeuta” odnosi się również do wszystkich pracowników opieki zdrowotnej: jeśli terapeuta podejmuje się udzielania terapii pacjentowi w zastępstwie innego terapeuty z powodu urlopu, choroby lub z jakiegokolwiek innej przyczyny jego obowiązkiem jest zachęcić pacjenta do powrotu do pierwotnego terapeuty, kiedy tylko, ten będzie ponownie dostępny.
b) We wszystkich przypadkach życzenia pacjenta są najważniejsze. Jeśli pacjent zdecyduje się na przeniesienie od innego terapeuty, to terapeuci powinni komunikować się ze sobą w sprawie transferu i przekazać sobie istotne informacje dotyczące pacjenta za zgodą i w interesie pacjenta .
2. Relacje z lekarzami medycyny zachodniej
Zasady dobrej praktyki medycznej zobowiązują do utrzymywania kontaktu z lekarzami medycyny zachodniej dla dobra i w interesie pacjenta.
3. Krytyka innych terapeutów
a) Jeśli terapeuta spotka się z krytyką kompetencji lub profesjonalizmu innych terapeutów zgłaszaną przez pacjentów i innych specjalistów powinien raczej powstrzymać się od komentarzy, gdyż zwykle nie zna wszystkich okoliczności zdarzenia
b) Terapeuta zobowiązany jest działać uczciwie i okazywać szacunek dla poglądów innych. Terapeuta ma prawo do przedstawienia swoich poglądów dotyczących dobrej praktyki medycznej w publikacjach, seminariach itp.
4. Działanie w przypadku szkodliwego zachowania innych terapeutów
Jeżeli istnieją dowody lub jeśli terapeuta posiada rzetelne informacje, że zachowanie, stan zdrowia i kwalifikacje zawodowe innego terapeuty, stanowią zagrożenie dla pacjentów, terapeuta ma obowiązek działania w celu ochrony bezpieczeństwa pacjenta. Jeśli to konieczne, powinien zgłosić swoje obawy do odpowiednich instytucji prawnych i organizacji zawodowych.
5. Obowiązki terapeuty jako nauczyciela podczas wykładów publicznych
a) Terapeuta ma prawo prowadzić wykłady dla lekarzy medycyny zachodniej, innych terapeutów oraz ogółu społeczeństwa, aby przybliżyć im medycynę chińską i zakres swoich usług.
b) Terapeuta może prowadzić również szkolenia zawodowe z zakresu TCM.
6. Asystenci i obserwatorzy
a) Terapeuta ma prawo przyjąć na praktykę studentów i uczniów medycyny chińskiej lub inne osoby w charakterze obserwatorów.
b) Obserwator może być obecny w czasie diagnozy i terapii tylko za wyraźną zgodą pacjenta.
c) Asystent i obserwator jest również zobowiązany do przestrzegania niniejszego Kodeksu Etyki.
7. Badania kliniczne
a) Jeśli terapeuta zostanie zaangażowany w badania kliniczne z udziałem pacjentów, powinien uzyskać zgodę odpowiedniej komisji etycznej do spraw badań klinicznych zgodnie z obowiązującym prawem. Terapeuta musi również uzyskać pisemną zgodę pacjentów, którzy będą zaangażowani w badania kliniczne. Terapeuta zobowiązany jest zapewnić przede wszystkim, odpowiednią opiekę nad pacjentem, biorącym udział w badaniach.
b) Terapeuta winien również zapewnić poufność dla pacjenta i ochronę jego danych osobowych w przypadku udostępniania lub publikacji wyników badań klinicznych.